Czyraki, jak z nimi walczyć
Czyrak jest głęboko umiejscowioną, zapalną zmianą skóry o charakterze guzka, który rozwija się dookoła mieszka włosowego, często powstaje z wcześniejszego, powierzchniowego zapalenia mieszka włosowego. Karbunkuł (czyraczność) to skupisko dwóch lub więcej czyraków zlewających się ze sobą.
Patofizjologia:
Koagulazo dodatni Gronkowiec Złocisty (Staphylococcus aureus) jest najczęstszą przyczyna powstawania czyraków. Patogen ten może być metycylino-wrażliwy (MSSA) lub metycylino-oporny (MRSA).
Infekcje szczepami MRSA mogą być nabyte w ośrodkach opieki zdrowotnej takich jak szpitale, mogą być przeniesione przez pielęgniarki na wizytach domowych i coraz częściej do zakażeń dochodzi w społeczeństwie. W jednym z amerykańskich badań przeprowadzonych na oddziałach ratunkowych w 12 stanach okazało się, że gronkowce MRSA odpowiedzialne są za 38 do 84 % infekcji skórnych.
Objawy i diagnozowanie:
Pacjenci najczęściej zauważają gwałtownie powiększającą się, bolesną zmianę o charakterze krosty, guzka (przypominającą pryszcza), która następnie rozwija się w czyraka. W wywiadzie u takiego pacjenta można doszukać się czynników ryzyka takich jak: trudne warunki mieszkaniowe, podobne infekcje u członka rodziny, cukrzyca, otyłość, atopowe zapalenie skóry, wrodzone lub nabyte niedobory odporności. Zmiana początkowo jest twarda i tkliwa, zaczerwieniona z widocznym mieszkiem włosowym w centrum guzka. Guzek rośnie i staję się bolesny i przyjmuje bardziej płynną wewnętrzną konsystencje po kilku dniach. Zmiana może pęknąć i ropa znajdująca się w środku wycieka na zewnątrz. Mikroorganizmy z ropy lub z dna rany po zdrenowaniu najczęściej wykazują cechy gronkowców MRSA lub MSSA.
Diagnozę ustala się na podstawie klinicznego wyglądu zmiany, która jest bolesna i ma konsystencje guzka przechodzącego z czasem w pęcherz wypełniony płynną zawartością.
Diagnostyka różnicowa:
• Pęknięcie torbieli naskórkowej – może przypominać gronkowcowego czyraka, ale po nacięciu i zmiany torbiel naskórkowa zawiera gruby, biały, naskórkowy materiał wewnątrz.
• Trądzikowe torbiele – są również podobne do czyraków, ale zmiany przypominają swoim wyglądem wągry i zaskórniki
• Ropnie mnogie pach – występowanie torbieli ograniczone głownie do pachowych lub innych wyprzeniowych okolic ciała
• Inne – Głębokie infekcje grzybicze, ropnie około zębowe.
Leczenie:
Podstawową i najważniejszą metodą leczenia czyraków jest zwykłe nacięcie skalpelem (ostrze nr 11), zdrenowanie znajdującej się wewnątrz ropy i pozostawienie otwartej jamy po zdrenowaniu zawartości. Wykonanie posiewu z antybiogramem może być wykonane jeśli podejrzewa się zakażenie MRSA. Rana i jej wnętrze może być początkowo przemyta jodowym środkiem dezynfekującym, a następnie zaopatrzona suchym opatrunkiem.
Pacjenci z mnogimi zmianami, z immunosupresją, zmianami zlokalizowanymi na twarzy, czyrakami większymi niż 5 cm, z przetrwałym zapaleniem tkanki podskórnej lub gorączką mogą wymagać systemowej antybiotykoterapii. Tak samo pacjenci w bardzo młodym i podeszłym wieku również wymagają stosowania antybiotyków. Zalecane doustne antybiotyki w przypadku infekcji MSSA to: Dicloxacillina, Cephalexina, Klindamycyna, Doksycykina, Minocyklina oraz Trimetoprim z Sulfametoksazolem. Leczenie zalecane w przypadku MRSA zawiera: Klindamycyne, Doksycycline, Minocycline, Trimetoprim z Sulfametoksazolem. Dodatkowo pacjenci, którzy są nosicielami MSSA i MRSA powinni być leczeni Mupirocyną donosowo w postaci maści dwa razy dziennie przez 5 dni oraz 4 % roztworem Chlorheksydyny w postaci przemywania przedsionka nosa raz dziennie.
Konsultacja dermatologiczna wskazana w przypadku ciężkiej, przetrwałej lub nawrotowej postaci choroby nie reagującej na leczenie.